Transformatoren: verschil tussen versies

Versie van 12 feb 2010 om 18:22

Inleiding

Fout bij het aanmaken van de miniatuurafbeelding: convert: no decode delegate for this image format `' @ error/constitute.c/ReadImage/564.
convert: no images defined `/tmp/transform_eda3a491b143-1.jpg' @ error/convert.c/ConvertImageCommand/3235.

Transformator

Een transformator is een apparaat dat wisselspanning kan omzetten naar een ander voltage. Een transformator bestaat uit een weekijzeren kern met twee of meer wikkelingen van een geïsoleerde geleider (vaak koperdraad) er omheen. De omzetting wordt bereikt door een wisselspanning aan de primaire wikkeling aan te bieden. Doordat er een wisslstroom door deze primaire wikkeling gaat lopen wordt er een elektro-magnetsch veld gegenereerd in de weekijzeren kern, dat door inductie ook weer een wisselspanning opwekt in de secundaire wikkeling. Afhankelijk van de wikkelverhouding tussen primaire en secundaire wikkeling kun je het verschil in spanning berekenen.

Een voorbeeld: hebben we een transformator met een primaire wikkeling van 5000 wikkelingen, dan zullen er in het geval van modelspoor (16-18V) tussen de 364 en 409 wikkelingen in de secundaire spoel zitten (want respectievelijk 16/220ste en 18/220ste van 5000).

Omdat (uitgezonderd verliezen door bijvoorbeeld warmte) het vermogen gelijk blijft, heeft de draad van de spoel met het laagste aantal wikkelingen bij voorkeur een grotere diameter. Zo kun je bij een gangbare 16-18V, 70VA transformator uitrekenen dat er secundair tussen de 3,9 en 4,3 Ampère kan worden afgenomen (immers 70/16 tot 70/18). Primair loopt er dan slechts 0,3 Ampère.

Voeding

Transformatoren, of kortweg trafo's, worden gebruikt in voedingen. De term transformator wordt hieronder gebruikt om een voeding te beschrijven.

Je hebt hierin diverse types. We maken hier onderscheidt in twee types:

1. trafo's die sommige digitale centrales voeden (deze hebben dus doorgaans een secundaire (output) spanning van 16-18V wisselspanning
2. trafo's die analoge modelbanen voeden, de output (secundaire) spanning van deze trafo's is regelbaar door middel van een draaiknop

Fout bij het aanmaken van de miniatuurafbeelding: convert: no decode delegate for this image format `' @ error/constitute.c/ReadImage/564.
convert: no images defined `/tmp/transform_90c94191cfe6-1.jpg' @ error/convert.c/ConvertImageCommand/3235.

Fleischmann trafo 6755

Trafo's met draaiknopppen kunnen we ook omschrijven als het hart van de analoge modelbaan. Zonder trafo is er geen trein op de modelbaan die rijdt, geen seintje dat werkt, geen wissel die schakelt. Elke fabrikant heeft wel een trafo in zijn of haar assortiment. Al die trafo's verschillen niet gek veel van elkaar, ze zijn allemaal gebasseerd op hetzelfde principe. De ene kant op draaien rijdt de trein linksom, draai je de andere kant op dan rijdt de trein rechtsom.

Wisselstroom transformatoren werken iets anders. Deze kun je alleen rechtsom draaien, je dient hem, voor het omkeren van de rijrichting, één keer naar links te drukken. Je schakelt hiermee een omschakel relais in. Draai de trafo nu weer naar rechts en de trein zal de andere kant op rijden.