Overwegen: verschil tussen versies

Huidige versie van 18 feb 2014 om 00:03

Overwegen zijn punten in een spoorwegnet, waar een weg de spoorweg kruist. Deze punten kennen vaak een, al dan niet sobere, vorm van beveiliging, om het ongewenst betreden te ontmoedigen, dan wel onmogelijk te maken.

Vroeger waren veel overwegen enkel beveiligd met een Andreas-kruis. Om de veiligheid te vergroten, werden deze overwegen deels voorzien van AKI's, oftewel Automatische Knipperlicht Installatie. Deze lieten een wit knipperend licht zien als de overweg vrij was, een rood knipperend licht als er een trein aankwam, en een geel knipperend licht als de installatie gestoord was. Bij latere versies is het laatste licht komen te vervallen. Naderhand zijn de AKI's aangevuld en later vervangen door AHOB's (Automatische Halve OverwegBomen).

Drukkere overwegen werden beveiligd met mechanisch bediende bomen (deze werden dan ook MBO's genoemd). Bediend werden deze door een treindienstleider of seinhuiswachter, of als de overweg ver van een station lag, door een aparte overwegwachter. Naarmate de techniek voortschrijdde, werden deze MBO's vervangen door EBO's, (Elektrisch Bediende Overweg). Deze zijn in de loop der jaren bijna geheel verdrongen door AHOB-installaties. Er zijn nog drie EBO's aanwezig, en wel te Roermond, Naarden-Bussum en Zutphen.

In het buitenland zijn echter ook enkele interessante constructies te vinden. In Groot Britannië zijn enkele overwegen voorzien van draaibare hekken. Deze sluiten in eerste instantie de toegang tot het spoor af. Moet er een trein langs, dan draaien de hekken zo, dat de weg wordt afgesloten. In Duitsland kan men enkele rustige overwegen vinden, waarbij de bomen in principe altijd gesloten zijn. Om ze te openen, moet men de verantwoordelijke treindienstleider bellen m.b.v. de paal die bij de overweg staat, die -mits er geen trein aankomt- de bomen opent. Dit zijn de zogenaamde Anrufschranken.

In model

Een eenvoudige overweg in model is makkelijk zelf te maken. Men kan bijvoorbeeld voor de paal ijzerdraad of (messing) ronde profielen gebruiken. Het kruis zelf kan worden nagetekend op de computer, worden uitgeprint en op de paal geplakt, al dan niet ondersteund door wat karton. Eventuele overwegplaten in het spoor kunnen worden nagebootst met karton of styreen.

Zowel functionerende als niet-functionerende overwegen (met bomen, knipperlichten of allebei) worden geleverd door de diverse (scenery)fabrikanten, zoals Viessmann, Auhagen of Busch.