Modelspoorwijzer.net

Letterkundige opbouw

Ga naar: navigatie, zoeken

Alle rijtuigen en wagens, van landen die zijn aangesloten bij de UIC, zijn voorzien van een letter afkorting en een getal. Via deze afkorting kan je snel maar eenvoudig achterhalen wat voor type wagen het is. Echter ook de lettercombinatie geeft je veel informatie. De letters en nummers staan altijd aan beide kanten van de rijtuigen of wagens.

De letters kunnen bestaan uit hoofdletters maar ook uit kleine letters. Elke letter heeft zijn eigen betekenis waarbij hoofdletters je wat vertellen over het interieur en kleine letters je wat vertellen over het exterieur, dan wel de buitenkant. Eerst altijd de hoofdletters, daarna de kleine letters.

Er zijn echter twee uitzonderingen te weten de "m" en de "s". De kleine letter "m" kan je ook vinden voor de hoofdletters. De kleine letter "s" wordt alleen voor de letters ICM geplaatst, bij al het andere materieel vind je deze gewoon na de hoofdletters.

Erg consequent is men echter niet in het gebruik van de letters. Voor goederenwagens wordt overigens een internationale codering gebruikt, dit valt onder het UIC.

Rijtuigen

Hoofdletter

Afkortingen Betekenis
A Eerste klas afdeling
B Tweede klas afdeling
C Derde klas afdeling
D Bagage-/dienstruimte
F Fietsenafdeling
K Keukenafdeling
P Postafdeling
WL Wagon Lits, slaaprijtuig
WR Wagon Restaurant, restauratierijtuig


Kleine letter

Afkortingen Betekenis
c couchette
f ruimte voor fietsen
k koprijtuig (bij treinstellen)
m motorrijtuig (aangedreven bak)
r restauratie
s stuurstandrijtuig
v verdiept (dubbeldeksrijtuigen)
z geen toilet aanwezig
Important.png

Nederlandse letterkundige opbouw
De bovenstaande codering geldt alleen voor rijtuigen van Nederlandse maatschappijen. Sommige letters hebben in het buitenland namelijk een andere betekenis.

Goederenwagens (in gebruik bij de NS tot 1964)

Fout bij het aanmaken van de miniatuurafbeelding: /bin/bash: /usr/local/bin/convert: No such file or directory
Foto: modelspoorcentrum.nl
GTU, stalen kolenwagen
Fout bij het aanmaken van de miniatuurafbeelding: /bin/bash: /usr/local/bin/convert: No such file or directory
Foto: jmo
Fads, open zijlosser
Fout bij het aanmaken van de miniatuurafbeelding: /bin/bash: /usr/local/bin/convert: No such file or directory
Foto: onbekend
CHD, gesloten wagen
Fout bij het aanmaken van de miniatuurafbeelding: /bin/bash: /usr/local/bin/convert: No such file or directory
Foto: elok1215
S-CHR, gesloten wagen
Fout bij het aanmaken van de miniatuurafbeelding: /bin/bash: /usr/local/bin/convert: No such file or directory
Foto: P.A.N. Esseling
Hbis, Grootvolume wagen
Fout bij het aanmaken van de miniatuurafbeelding: /bin/bash: /usr/local/bin/convert: No such file or directory
Foto: Harry
Hbis, Speciale gesloten wagen
Fout bij het aanmaken van de miniatuurafbeelding: /bin/bash: /usr/local/bin/convert: No such file or directory
Foto: René Terpstra
Ibces, koelwagen
Fout bij het aanmaken van de miniatuurafbeelding: /bin/bash: /usr/local/bin/convert: No such file or directory
Foto: Sleutelspoor
S-LWO, ORE-rongenwagen
Fout bij het aanmaken van de miniatuurafbeelding: /bin/bash: /usr/local/bin/convert: No such file or directory
Foto:Tim Goorman
(S)LWR, Normale platte wagen op vaste assen
Fout bij het aanmaken van de miniatuurafbeelding: /bin/bash: /usr/local/bin/convert: No such file or directory
Foto: Van Schaik
Td, Luikendakwagen
Fout bij het aanmaken van de miniatuurafbeelding: /bin/bash: /usr/local/bin/convert: No such file or directory
Foto: F.H. Noordink
Sds, vierassige kuilwagen
Fout bij het aanmaken van de miniatuurafbeelding: /bin/bash: /usr/local/bin/convert: No such file or directory
Foto: Bert Peihak
Ucs-y, silowagen
Type UIC-code Afkorting Opbouw
Normale open wagen E GTM Houten kolenwagen
Normale open wagen E GTO Stalen ORE-kolenwagen
Normale open wagen E GTU Stalen kolenwagen
Speciale open wagen F Eds Open onderlosser
Speciale open wagen F Fds Open onderlosser
Speciale open wagen F Fads Open zijlosser
Speciale open wagen F F-v Kiepwagen
Speciale open wagen F Fs-v Kiepwagen
Normale gesloten wagen G CHD Van de HSM en SS overgenomen wagens
Normale gesloten wagen G (X-)CHE Van de HSM en SS overgenomen wagens
Normale gesloten wagen G CHDG Voor graanvervoer
Normale gesloten wagen G CH(R)M
Normale gesloten wagen G GW Groepswagen voor stukgoederenvervoer
Normale gesloten wagen G S-CHH In Hongarije gebouwde wagen
Normale gesloten wagen G S-CHO ORE-wagen
Normale gesloten wagen G CHO(M) Van Duitsland overgenomen wagen
Normale gesloten wagen G S-CHR Groentewagen
Normale gesloten wagen G X-CHG In Tsjechoslowakije gebouwde wagen
Normale gesloten wagen G (X-)CHR Van de HSM en SS overgenomen groentewagens
Normale gesloten wagen G Ghs Groentewagen, ex-GW
Normale gesloten wagen G Hbs Grootvolumewagen
Speciale gesloten wagens H S-CHK Met kopdeuren
Speciale gesloten wagens H X-CHGZ Voor graanvervoer, met losluiken
Speciale gesloten wagens H Hbcs Grootvolumewagen, met kopdeuren
Speciale gesloten wagens H Hbis Schuifwandwagen
Koelwagens I CHIB Voor banenenvervoer
Koelwagens I S-CHI Geïsoleerde wagen
Koelwagens I S-CHIZ Voor zeevisvervoer
Koelwagens I S-CHV Voor vleesvervoer
Koelwagens I S-CHVO ORE-koelwagen, voor vleesvervoer
Koelwagens I Ibces ORE-koelwagen, voor vleesvervoer
Koelwagens I Ies ORE-koelwagen
Normale platte wagens op vaste assen K GZM Zandwagen
Normale platte wagens op vaste assen K H Rongenwagen met stalen rongen
Normale platte wagens op vaste assen K HL
Normale platte wagens op vaste assen K LW Rongenwagen met houten rongen
Normale platte wagens op vaste assen K LWB
Normale platte wagens op vaste assen K LWG
Normale platte wagens op vaste assen K LWP
Normale platte wagens op vaste assen K S-LWO ORE-rongenwagen
Normale platte wagens op vaste assen K (S-)LWR
Speciale platte wagens op vaste assen L HBU Drieassige wagen
Speciale platte wagens op vaste assen L HHD Laadkistenwagen, voor drie laadkisten
Speciale platte wagens op vaste assen L HO
Speciale platte wagens op vaste assen L HOL
Speciale platte wagens op vaste assen L MW Drieassige marmerwagen
Speciale platte wagens op vaste assen L (S-)HH Laadkistenwagen, voor vier laadkisten
Speciale platte wagens op vaste assen L Lacs Drieassige dubbeldekwagen, voor autovervoer
Normale platte wagens op draaistellen R S-HTS ORE-rongenwagen
Normale platte wagens op draaistellen R (S-)HTSV Zogenaamde Allan-wagen
Wagens met beweegbaar dak T GRU Dekzeilwagen
Wagens met beweegbaar dak T GSD Schuifdakwagen
Wagens met beweegbaar dak T Tb Luikendakwagen
Wagens met beweegbaar dak T Te-t Roldakwagen
Wagens met beweegbaar dak T Uds-v Zwenkdakwagen
Overige wagens U KW Zesassige kuilwagen
Overige wagens U Ld Tweeassige kuilwagen
Overige wagens U Saad Achtassige kuilwagen
Overige wagens U Sds Vierassige kuilwagen
Overige wagens U U Silowagen
Overige wagens U Ubcs Silowagen
Overige wagens U Uces Silowagen
Overige wagens U Ucs Silowagen
Overige wagens U Ucs-y Silowagen


Goederenwagens (in gebruik bij de NS vanaf 1964)

Type E - Open wagen

Deze wagens zijn gewone stortwagens met een platte vloer, die aan het uiteinde en zijdelings kunnen kippen. Ze worden gebruikt voor het vervoer van goederen in bulk of goederen van groot volume zoals schroot en kolen, die niet hoeven te worden beschermd tegen weersinvloeden.

Fout bij het aanmaken van de miniatuurafbeelding: /bin/bash: /usr/local/bin/convert: No such file or directory
Foto: Albert Bas
Eanos
E Open wagen
a 4 assen
n Maximale lading op C-routes van meer dan 60 ton (Ea)
o Niet kiepbaar via kopschotten
s Snelheid maximaal 100 km/uur
Volgletter Omschrijving
a 4 assen
aa 6 of meer assen
c Lossen door middel van luik in de vloer
k Maximale lading op C-routes van minder dan 20 ton
Maximale lading op C-routes van minder dan 40 ton (Ea)
Maximale lading op C-routes van minder dan 50 ton (Eaa)
kk Maximale lading op C-routes van tussen de 20 en 25 ton
Maximale lading op C-routes van tussen de 40 en 50 ton (Ea)
Maximale lading op C-routes van tussen de 50 en 60 ton (Eaa)
l Niet kiepbaar van opzij
m Laadlengte minder dan 7,7 m
Laadlengte van minder dan 12 m (Ea en Eaa)
n Maximale lading op C-routes van meer dan 30 ton
Maximale lading op C-routes van meer dan 60 ton (Ea)
Maximale lading op C-routes van meer dan 75 ton (Eaa)
o Niet kiepbaar via kopschotten
s Snelheid maximaal 100 km/uur

Type F - Zelflosser

Deze wagens worden gebruikt voor het vervoer van goederen die niet tegen slechte weersinvloeden hoeven te worden beschermd. De zelflosser, of stortwagen, kan eenvoudig gelost worden omdat de bulkgoederen door hun zwaartekracht via kleppen aan de zijkant uit de wagen vallen. Toegepast voor bulkgoederen zoals ertsen, kolen, cokes, steenslag, korrelvormige producten en gelijksoortige goederen.

Volgletter Omschrijving
a 4 assen
aa 6 of meer assen
b Grootvolumewagen, enkele assen, meer dan 45 m³ inhoud
c Lossen door middel van zwaartekracht, doseerbaar, onderzijde van vloer meer dan 70 cm boven de rails
cc Lossen door middel van zwaartekracht, doseerbaar, onderzijde van vloer minder dan 70 cm boven de rails
kk Bij 4-assige wagens: lastgrens tussen 40 en 50 ton
l Lossen door middel van zwaartekracht, gelijktijdig aan twee zijden, hoogliggend
ll Lossen door middel van zwaartekracht, onderzijde van vloer is minder dan 70 cm boven de rails
n Wagens met 2 assen: Lastgrens meer dan 30 ton
Wagens met 4 assen: Lastgrens meer dan 60 ton
Wagens met 6 assen: Lastgrens meer dan 75 ton
Maximale lading van meer dan 60 ton (Fa)
pp Lossen door middel van zwaartekracht, onderzijde van vloer is minder dan 70 cm boven de rails, geen roostervloer
rr Uitrusting en leidingen voor verwarming met stoom
s Snelheid maximaal 100 km/uur
z Mulden kiepwagen
zz Fb-wagens: 'Kübelwagens'
Fal-wagens: met stoomverwarmingsleiding en verwarmingsinstallatie voor het verhitten van de cilinders.

Type G - Gesloten wagens

Deze gesloten wagen worden veel gebruikt voor het vervoer van allerhande goederen die tegen weersinvloeden beschermd dienten te worden. Denk hierbij aan dozen, (melk)bussen, kisten, zakken en dergelijke welke via kleine schuifdeuren in het midden aan beide zijden van de wagen worden geladen of gelost.

Fout bij het aanmaken van de miniatuurafbeelding: /bin/bash: /usr/local/bin/convert: No such file or directory
Foto: Peter Haagen
Gs
G Gesloten wagen
s Snelheid maximaal 100 km/uur
Volgletter Omschrijving
a 4 assen
b Bij grootvolume wagens met enkele assen, een laadlengte van meer dan 12 m en
volume van meer
g Voor granen
h Voor groentes (geen conditionering mogelijk)
kk Maximum lading op C-routes van minder dan 20 ton
m Laadlengte van minder dan 9 m
o Laadlengte van minder dan 12 m en volume groter dan 70 m³
s Snelheid maximaal 100 km/uur


Type H - Gesloten wagens met schuifwanden

Uitermate geschikt voor het vervoer van ladingen veelal op pallets neergezet die ook niet tegen slecht weer kunnen. Het laden en lossen van deze wagens met bijvoorbeeld heftrucks is makkelijk daar deze wagens 4 grote schuifdeuren hebben. Elke deur maakt een helft van de wagenlengte toegankelijk. . In deze wagen worden onder meer grote papierrollen, witgoed en auto-onderdelen getransporteerd.

Fout bij het aanmaken van de miniatuurafbeelding: /bin/bash: /usr/local/bin/convert: No such file or directory
Foto: Peter Haagen
Gs
H Gesloten wagens met schuifwanden
s Snelheid maximaal 100 km/uur
Volgletter Omschrijving
a 4 assen
b Bij wagens met 2 assen is de lengte van de laadruimte tussen 12 m en 14 m en een volume van meer dan 70 m³
bb Bij wagens met 2 assen is de lengte van de laadruimte meer dan 14 m en bij 4 assen meer dan 22 m
f Geschikt voor vervoer op veerboten
g Geschikt voor vervoer van containers
i Verschuifbare zijwanden
Versterkte verschuifbare zijwanden
j Met schokdemperinrichting
k Maximale lading op C-routes minder 20 ton
Maximale lading op C-routes tussen de 20 en de 25 ton
l Met beweegbare tussenwanden
Met verplaatsbare tussenwanden
Lengte laadruimte minder dan 9 m
n Maximale lading op C-routes van meer dan 28 ton
p Deels zonder zij- en kopschotten
rr Uitrusting en leidingen voor verwarming met stoom
s Snelheid maximaal 100 km/uur
ss Snelheid maximaal 120 km/uur
Inzet vooral in werkverkeer